Het aantal zzp’ers is bijna verdubbeld in de afgelopen tien jaar, volgens gegevens van de Kamer van Koophandel (KVK). In 2014 waren er nog slechts 875 duizend zelfstandigen zonder personeel actief, terwijl dat aantal in 2023 steeg tot meer dan 1,6 miljoen. Opmerkelijk is de grote stijging van het aantal vrouwen dat als ZZP’er aan de slag ging.
Groei van het aantal vrouwelijke zzp’ers
In de afgelopen tien jaar steeg het aantal vrouwelijke zzp’ers met 101 procent, terwijl het aantal mannelijke zzp’ers met 77 procent toenam. Hoewel het aantal mannelijke zzp’ers (62 procent) nog steeds groter is dan het aantal vrouwelijke zzp’ers (39 procent), is de groei onder vrouwen opvallend.
De gezondheidszorg is de sector met de grootste toename van vrouwelijke zzp’ers, met een stijging van ongeveer 95 duizend. Op de tweede plaats staat de zakelijke dienstverlening, met een toename van 83 duizend vrouwelijke zzp’ers.
Twee generaties
Onder jongeren, tot en met 24 jaar, wordt deze toename vooral veroorzaakt door de populariteit van ondernemers op sociale media, een grotere focus op ondernemerschap binnen het onderwijs, uitstekende digitale vaardigheden van deze generatie en de lage drempels om via internet inkomen te genereren. Sectoren waarin deze generatie steeds vaker als zzp’er aan de slag gaan, zijn de detailhandel, de horeca en de logistiek.
Bij 65-plussers is de grootste groei te zien in de financiële dienstverlening, met in mindere mate ook een toename in de groothandel. Voor oudere werknemers komt deze groei voort uit de wens om actief te blijven en het tekort aan pensioen.
Corona en veranderingen op de arbeidsmarkt
De toename van het aantal zzp’ers had pieken in 2021 en 2022, maar in 2023 was de groei minder sterk. Deze toename is deels de gevolgen van de pandemie, maar ook de krapte op de arbeidsmarkt en de voortdurende digitalisering. Veel bedrijven, waaronder die in de horeca, ervaren moeite bij het werven van nieuw personeel, waardoor zij steeds vaker een beroep doen op zzp’ers.
Velen voelen zich aangetrokken tot het ondernemerschap als zzp’er vanwege de verwachting dat ze meer kunnen verdienen en meer controle hebben over hun werktijden en werkdruk.
De toekomst van zzp’ers
De verwachting is dat de groei van het aantal zzp’ers in 2024 zal afnemen omdat veel werknemers zich zorgen maken over de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, met name vanwege de recessie van het afgelopen jaar en de hoge inflatie. Dit blijkt uit onderzoek van de Nationale Vacaturebank, waaruit naar voren komt dat vooral zzp’ers overwegen om in vaste dienst te gaan. Bijna de helft van hen overweegt deze stap. Des ondanks blijft de vraag naar zzp-klussen onverminderd hoog.